.. نتايج بدست آمده دلالت بروجود سه تاقديس و چهار نادويس. وجود ساختمان هاي تاقديسي بعنوان تله هاي مناسب وهمچنين.: گراني سنجي، اكتشاف نفت، آنومالي هاي ناحيه اي و باقي مانده، جداسازي- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢. علت اين امر اختلاف دانسيته بين اينگونه ساختارها و[ تشكيلات اطراف آنها است كه منجربه شناسايي آن هاتوسط روش گراني سنجي مي شود [ ٦. اين توده ها ي بادانسيته هاي متفاوت ممكن است دراعماق مختلف قرار گرفته باشند. درنقشه.اين اثرات خطي آنومالي منطقه[ ١١ ]. آنومالي منطقه اي داراي يك فركانس فضايي پايين وطول موج بلند (regional) اي(residual) مي باشنددرحاليكه آنومالي باقي مانده.. درمطالعه حاضر براي نمايان سازي بهتر تله هاي نفتي،.× منطقه مورد مطالعه بخشي از ايران مركزي است كه به صورت دشت بزرگي به وسعت ٧٥°، ٣٣ و′ ٤٥ °، ٥٧ شرقي وعرض هاي جغرافيايي′ ٠٠ °، ٥٦ و′ ٢٠ °، طول هاي جغرافيايي ′ ٣٧. اين منطقه مطابق شكل ١ شامل قسمت شرقي چهارگوش طبس وقسمت غربي چهارگوش بشرويه.. همچنين در بخش هايي از.-جنوب شرق مي باشد وجود دارند كه(با سن دونين و كربنيفر) ، گروه طبس و سازندهاي قله دختر را. رسوبات موجود در سازندهاي فوق در منطقه عمدتًا شامل آهك ، دولوميت، ماسه سنگ و. رشته كوه هاي واقع- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢- جنوب شرق مي باشند. طوري كه در شمال.شكل ١: نقشه زمين شناسي منطقه همراه با محدوده مورد مطالعه [ ١و ٢- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢-جنوب شرق مشخص مي شوند كه. علاوه بر چين خوردگي هاي فوق يكسري گسل و(با روند مشابه محور چين خوردگي ها)، خصوصًا در طرفين دشت وجود دارند.[ ٧]. با توجه به اينكه دشت مورد مطالعه پوشيده از رسوبات/ همچنين بررسي وجود تله هاي هيدروكربوري، يكسري عمليات اكتشاف گراني در شبكه منظمي به ابعاد ٥. ×: نقشه آنومالي بوگه منطقه مورد مطالعه.درواقع اين روش يك نوع. براي تحليل كامپيوتري اين روش، داده ها بايستي به صورت شبكه هاي منظم مربع يا/٥* ١/ مستطيلي رقومي شوند. از اين رو دراين تحقيق ازشبكه هاي مربعي به ابعاد ٥. به علت اينكه در حواشي نقشه امكان محاسبه آنومالي ناحيه اي وجود ندارد بدين جهت اين امر. در اين روش براي محاسبه مقدار آنومالي ناحيه اي در هر نقطه،- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢. مقادير اثرات ناحيه اي ازميانگين اعداد واقع برروي اين دوايرحاصل مي گردد كه تعداد آنها.مقدارمتوسط اثرناحيه اي هر ايستگاه ازرابطه زيربدست مي آيد: [ ١١g(r, ) g(r, ) .... g(r, )] (١)regional g(r) n = ≈ ϕ + ϕ + + ϕ 1 2ϕ كه در آن. r مي شود و:residual = gbouguer − gregional (٢). مشخص است كه اگرشعاع كوچك باشد اثرات ناحيه اي. ازطرف ديگربراي شعاع هاي. هرچه شعاع. به همين. براي نيل به هدف مورد نظر برنامه اي كوچكي نوشته شد و روش گريفين باشعاع هايو 25 ابعاد شبكه برروي اطلاعات آنومالي بوگه اعمال ونقشه هاي باقي مانده هريك. مقايسه و بررسي هاي صورت گرفته نشان مي دهد كه مناسب ترين آن ها ، نقشه باقي مانده25 ابعاد شبكه مي باشد كه در شكل ٣ آورده مي شود.- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢: نقشه آنومالي باقي مانده تهيه شده باشعاع 25 ابعاد شبكه با روش گريفين. اين. چنين سطحي براي اطلاعات ژئوفيزيكي به عنوان تأثيرناحيه اي درنظرگرفته مي شود و بعد از.١ به پيچيدگي زمين شناسي ناحيه اي بستگي دارد[ ٨،٤ ]طوري كه ازدرجه هاي. هرچه درجه روندسطحي بيشترشود، انطباق..[ معادله سطح مزبور در حالت دوبعدي رامي توان به صورت زيرتعريف كرد[ ١٠p q (٣)T x, y = A + A x + A y + A xy + A x + A x2y + ..... + A x yOrder of trend surface- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢. y و x ، ضرايب وزني ثابت A ij ، مقدار آنومالي ناحيه اي T(x, y) كه در آن] استفاده ] Modelvision pro مقداررا داشته باشد. در مطالعه حاضر جهت تحليل روند سطحي ازنرم افزار. پس از عبور سطوح روند با درجات متفاوت بر داده هاي آنومالي بوگه و استفاده از آزمون هاي]، سطح روند با درجه ٣ مناسب ترين تفكيك آنومالي ها را نتيجه داد. شكل ٤ نقشه آنومالي ] F آماري.: نقشه آنومالي باقي مانده گراني منطقه با روند سطحي درجه ٣. از اين رو اين روش مشابه يك فيلتر پايين گذر است كه با(كاهش) اثرات سطحي به هموار سازي داده ها مي پردازد. در اين روش ابتدا مقادير آنومالي بوگه براي. سپس براي اعمال فيلتر گسترش به * رئوس شبكه هاي منظم مربعي به ابعاد ٧٥٠) در سيستم مختصات قطبي با فرمول هاي z يافته به سمت بالا (جهتزير محاسبه شدند.[ ٥- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢٤)0 0∫ ∫ ∞ θ θ. x = r cosθ و y = r sinθ كه در آن∫ π θ θ اگر0در اطراف دايره به شعاع g(r,θ ) را به عنوان ميانگين مقدار g(r) 1 g(r, )d:٥)(r2 z2 )32∫ ∞(U.S) و در نهايت با حل اين انتگرال مقدار گراني گسترش يافته به سمت بالا:٦)=.S k g k g r k g r ........ k g r: g ، ضرايب وزني : ki، شعاع دوايرمختلف : ri كه در آن. تمامي عمليات فوق فقط با دادن ارتفاع گسترش مورد : g(0). بعد از آن مقادير گراني modelvision pro نظر، توسط نرم افزار.- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢: نقشه آنومالي باقي مانده حاصل از گسترش به سمت بالا در تراز ٢٢٥٠ متري سطح زمين.(شكل ٤)، وضعيت ساختماني منطقه مذكوررا در ٧ آنومالي مشخصG و F,E ساختمان هاي نادويسي وآنومالي هاي D و C,B,A مي سازدكه آنومالي هاي. روند عمومي چين خوردگي منطقه مطابق شكل شمال غرب - جنوب شرق است. علاوهC و A بر آن در سمت چپ آنومالي هاي(شكل ٢) نيز تا حدودي قابل تعقيب است.(شكل ٣) و گسترش رو به بالا (شكل ٥) نيزآنومالي هايG و F,E سطحي (شكل ٤) مي باشد. با توجه به شكل هاي ٣،٤ و ٥ سه تاقديسE مورد بررسي و در جنوب و جنوب غربي طبس قرار دارند كه از ميان آنها تاقديس- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢.. از آنجائي كه گراني اندازه گيري شده متاثر از تغييرات دانسيته ساختارهاي. به همين جهت در اين تحقيق از سه روش فيلتر سازي گريفين،. شكل ٦ كه ماحصل تلفيق نقشه زمين شناسي و نقشه هاي باقي-جنوب شرق را. شواهد زمين شناسي، نتايج ژئوفيزيكي و ضخامت قابل توجهE رسوبات اهميت تاقديس. از اين رو پيشنهاد مي گردد كه در وهله اول داده هاي مغناطيسي. در نهايت در صورت مثبت بودن نتايج، عمليات لرزه.- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢: نقشه زمين شناسي منطقه به همراه آنومالي هاي مشخص شده بر اساس نقشه باقي مانده روند ٣- کنفرانس مهندسی معدن ايران- ٨٣ دانشگاه تربيت مدرس، ١٢. / ١]سازمان زمين شناسي ايران، ١٩٦٩ . نقشه زمين شناسي ٢٥٠٠٠٠ ]/ ٢] سازمان زمين شناسي ايران، ١٩٧٤ . نقشه زمين شناسي ٢٥٠٠٠٠ ]] منصورفر،ك. ١٣٦٩ . روش هاي آماري. انتشارات دانشگاه تهران، ٣٠٤ ص ]Geophysics, 50, 437-480.Geohysics, 37, 71-78.Computers and Geosciences, 16, 897-909.

فوق تهيه وباهم مقايسه شدند

وتعدادي گسل درمنطقه مي كند

ضخامت قابل توجه رسوبات و وضعيت زمين شناسي منطقه ، احتمال وجودمنابع هيدروكربوري

دراين طاقديس ها را محتمل مي سازد

 

واژه هاي كليدي

آنومالي ها، تاقديس ، ناوديس

 

 

 

٢

 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

مقدمه

 

روش گراني سنجي درشناسايي حوضه هاي رسوبي و انواع ساختارهاي زيرسطحي كه سهمي درتله انداختن

مواد هيدروكربني دارندبه نحومؤثري بكاربرده مي شود

 

.

در اين روش داده هاي برداشت شده دريك منطقه جمع اثرات گراني تمام توده هاي سنگي موجوددرمنطقه

مي باشد

آنومالي بوگه تأثيرات سنگ كف باتغييرات ملايم وخطي مشخص مي شود

ناميده مي شود

كه مربوط به اجسام نزديك سطح زمين مي باشند، داراي

فركانس فضايي بالا وطول موج كوتاه مي باشند

 

دراكتشافات گراني سنجي براي آشكار سازي بهتر آنومالي هاي محلي، اثرات گراني منطقه اي را ازمقادير

آنومالي بوگه با روشهاي مختلف حذف مي نمايند

نقشه آنومالي باقي مانده با سه روش متفاوت گسترش به سمت بالا، تحليل روند سطحي و روش گريفين از

روي آنومالي بوگه بدست مي آيد و مقايسه هاي لازم نيز صورت مي گيرد

 

زمين شناسي منطقه

 

٨٠ كيلومتر بين

٣٣ شمالي قرار گرفته

است

مي باشد

 

دشت مزبور با رسوبات آبرفتي عهد حاضر، مخروط افكنه ها، پادگانه هاي قديمي و جوانتر كواترنر و در

قسمت هاي مركزي از رسوبات كويري و تلماسه هاي بياباني پوشانده شده است

دشت بيرون زدگي هايي از لايه هاي قرمز همراه با ژيپس ، كنگلومرا و ماسه سنگ نئوژن مشاهده مي شود

 

در سمت شرق منطقه، رشته كوه هايي كه روند غالب آنها شمال غرب

اكثرًا رسوبات سازندهاي گروه ازبك كوه

شامل مي شوند

شيل مي باشند كه در نهايت به آهك هاي ماسه اي و مارن كرتاسه منتهي مي گردند

 

٣

 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

در غرب منطقه مشابه بخش شرقي، داراي روند شمال غرب

غرب رخنمون هاي سنگي غالبًا شامل دولوميت و آهك هاي ترياس و سازندهاي لايه قرمز همراه با مارن،

گنگلومرا و ژيپس ژوراسيك مي باشند كه در قسمت هاي غرب به آهك هايي با ميان لايه هايي از ژيپس و

همچنين آهك هاي ژيپس دار روشن ژوراسيك تغيير مي يابند

 

[

 

٤

 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

مطابق شكل ١ چين خوردگي هاي منطقه با روند غالب شمال غرب

مجموعه اي از تاقديس و ناوديس را بوجود مي آورند

شكستگي

 

بنظر مي رسد كه مجموعه عوامل فوق احتما ً لا شرايط زمين شناسي مناسبي را براي توليد وتجمع مواد

هيدروكربوري در منطقه طبس مهيا كرده باشند

عهد حاضر مي باشد، به منظور مطالعه وضعيت ساختمان زير زميني، تعيين ضخامت رسوبات منطقه و

١

٣ كيلومتر صورت گرفته است كه نقشه آنومالي بوگه تهيه شده آن در شكل ٢ نشان داده شده است

 

شكل ٢

 

فيلتر سازي داده هاي گراني با روش گريفين

 

روش گريفين يك روش ساده تحليلي براي محاسبه آنومالي باقي مانده است

هموارسازي مي باشد

١ كيلومتراستفاده شده

است

ازمحدوديت هاي روش يادشده است

دايره هاي باشعاع هاي مختلف متناسب بامقياس نقشه انتخاب كرده ومركز آنهارا برروي ايستگاه هاي گراني

 

٥

 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

قرارمي دهند

متناسب با شعاع دايره ترسيمي، متفاوت است

 


 

زاويه نقطه مورد نظر روي دايره مي باشد كه در خلاف جهت حركت عقربه ساعت اندازه گيري

 

شعاع دايره مورد نظر است

بادردست داشتن اثرناحيه اي ، مقدارآنومالي باقي مانده ازرابطه زيربدست مي آيد

 

g

 

نتيجه حاصل ازاين روش بستگي به شعاع دايره دارد

به آنومالي بوگه نزديك مي شودومقدارباقي مانده به سمت صفرميل مي كند

بزرگتر اثرات ناحيه اي ناچيز بوده ومقدارباقي مانده تقريبًا برابربا آنومالي بوگه مي شود

آباك هاي دايره اي بزرگترباشد اطلاعات بيشتري ازچهارگوشه نقشه آنومالي بوگه حذف خواهد شد

دليل بايد از دايره با شعاع هاي متفاوت براي تخمين مقادير ناحيه اي استفاده نمود و مقادير بدست آمده در

هر مورد را با نتايج ديگر روش ها و اطلاعات زمين شناسي مقايسه نمود و سپس شعاع درست را براي

محاسبه بدست آورد

 

17, 13

ترسيم شدند

تهيه شده باشعاع

 

٦

 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

شكل ٣

 

تفكيك آنومالي هاي گراني با فيلتر روند سطحي

 

يكي ازانعطاف پذيرترين روش هاي تحليلي براي تعيين اثرات ناحيه اي ، روش روند سطحي مي باشد

روش براساس محاسبه رياضي سطحي استواراست كه بهترين تطابق رانسبت به مقاديراندازه گيري شده

داشته باشد

گذراندن آن براطلاعات مشاهده شده، اطلاعات باقي مانده گراني بدست مي آيد

 

درجه روند سطحي

بيشترروندسطحي براي حالات پيچيده تراستفاده مي شود

مقادير مشاهده شده با مقاديرسطح مزبور بيشترخواهدشد و مقاديرباقي مانده به سمت صفر ميل خواهندنمود

 

دراين حالت تفكيك اطلاعات به دومؤلفه باقي مانده ومنطقه اي مفهومي نخواهدداشت وبه اين ترتيب هدف

اصلي ما ناديده گرفته مي شود

 


 

١٤ بهمن ١٣٨٣

 

مختصات نقاط مي باشند

سطح مزبور طوري انتخاب مي شود كه مربع تفاضل اطلاعات مشاهده شده واطلاعات روندسطحي كمترين

٩

شده است

٣

باقي مانده گراني منطقه را كه با روند سطحي درجه ٣ حاصل شده است نشان مي دهد

 

شكل ٤

 

فيلتر سازي داده ها با روش گسترش به سمت بالا

 

در اين روش تحليلي، داده هاي گراني از يك سطح مبناء به طريق رياضي بر روي سطوحي ديگر در بالاي

سطح مبناي اصلي محاسبه مي گردند تا بدين ترتيب اثرات آنومالي هاي سطحي بر روي داده ها، كم رنگ تر

گشته و اثرات آنومالي هاي عميق تر تقويت گردند

حذف

٧٥٠ مترمحاسبه گشتند

بالا به مركزيت رئوس شبكه ها دوايري به شعاع هاي مختلف قرار داده داده شدند و مقادير ميدان گسترش

به سمت پايين مثبت فرض مي شود